Câu hỏi: Vợ tôi có hai người con, trong đó con trai lớn là con riêng của cô ấy với chồng trước, hiện cháu đã kết hôn. Sau khi chồng cũ qua đời, vợ tôi kết hôn với tôi và chúng tôi có một con chung, hiện cháu được 10 tuổi. Trước khi qua đời vì bệnh nặng, vợ tôi đã lập di chúc tại UBND phường, để lại toàn bộ ngôi nhà (là tài sản riêng của cô ấy) cho con trai riêng. Sau khi vợ tôi mất, con riêng của cô ấy đã yêu cầu tôi và con chung phải rời khỏi nhà.
Xin luật sư cho biết trong trường hợp này tôi và con tôi có được quyền hưởng thừa kế tài sản do vợ mình để lại hay không?
Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về cho chúng tôi. Với câu hỏi của bạn như vậy, Luật sư trợ giúp luật xin trả lời như sau:
Người thừa kế không theo di chúc: Quyền lợi và hướng giải quyết
Trong cuộc sống, những tranh chấp về thừa kế tài sản thường rất phức tạp và dễ xảy ra khi một người qua đời, nhất là khi có di chúc nhưng một số thành viên trong gia đình không được đề cập hoặc chỉ được thừa hưởng một phần rất nhỏ tài sản. Tuy nhiên, pháp luật Việt Nam vẫn bảo vệ quyền lợi của những người thân cận qua các quy định về người thừa kế không theo di chúc. Hãy cùng tìm hiểu kỹ về khía cạnh pháp lý và các bước giải quyết trong tình huống này.
1. Thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật:
Theo Bộ luật Dân sự 2015, có hai hình thức thừa kế chính:
- Thừa kế theo di chúc: Là việc người để lại tài sản (người lập di chúc) chỉ định cách phân chia tài sản sau khi họ qua đời. Di chúc là biểu hiện ý chí tự nguyện của người để lại tài sản, miễn là hợp pháp và phù hợp với quy định tại Điều 630 BLDS 2015.
- Thừa kế theo pháp luật: Áp dụng khi người qua đời không lập di chúc, hoặc khi di chúc bị vô hiệu. Trong trường hợp này, tài sản sẽ được chia theo các hàng thừa kế do pháp luật quy định.
Dù pháp luật tôn trọng di chúc, vẫn có những ngoại lệ. Đối với một số đối tượng nhất định, pháp luật bảo vệ quyền thừa kế ngay cả khi họ không được đề cập đến trong di chúc.
2. Quyền lợi của người thừa kế không theo di chúc:
Điều 644 của Bộ luật Dân sự 2015 quy định những người thừa kế thuộc hàng thừa kế thứ nhất, dù không được đề cập trong di chúc, vẫn có quyền hưởng tài sản. Các đối tượng này bao gồm:
- Con chưa thành niên.
- Vợ hoặc chồng của người để lại tài sản.
- Con đã thành niên nhưng không có khả năng lao động (ví dụ: mắc bệnh tật, khuyết tật).
Những người này sẽ được hưởng ít nhất hai phần ba của suất thừa kế theo pháp luật mà họ đáng lẽ nhận được nếu không có di chúc. Điều này có nghĩa là, ngay cả khi di chúc không để lại tài sản cho họ, họ vẫn có quyền yêu cầu được hưởng một phần di sản của người quá cố.
3. Trường hợp thực tế và quyền lợi của bạn:
Trong tình huống bạn đã nêu, mặc dù vợ bạn đã lập di chúc để lại toàn bộ căn nhà là tài sản riêng của cô ấy cho con trai riêng, nhưng bạn và con chung (chưa thành niên) vẫn được pháp luật bảo vệ.
Theo Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015, bạn với tư cách là chồng, và con chung 8 tuổi của bạn, vẫn được hưởng phần di sản không phụ thuộc vào nội dung di chúc. Điều này đồng nghĩa với việc dù di chúc để lại toàn bộ tài sản cho con riêng, bạn và con chung của bạn có quyền yêu cầu ít nhất hai phần ba suất thừa kế mà bạn đáng lẽ nhận được nếu phân chia theo pháp luật.
4. Hướng giải quyết cho bạn và con:
Trong trường hợp này, bạn có thể tiến hành những bước sau để bảo vệ quyền lợi của mình và con:
- Làm đơn khởi kiện: Để yêu cầu tòa án chia di sản thừa kế theo đúng quy định của pháp luật, bạn cần gửi đơn khởi kiện tại tòa án có thẩm quyền.
- Chuẩn bị hồ sơ: Hồ sơ khởi kiện cần bao gồm các giấy tờ như sau:
- Đơn khởi kiện.
- Giấy chứng nhận kết hôn để chứng minh quan hệ hôn nhân hợp pháp giữa bạn và vợ đã mất.
- Giấy khai sinh của con chung để chứng minh quyền thừa kế của con.
- Giấy chứng tử của vợ bạn.
- Các tài liệu chứng minh tài sản của vợ bạn, chẳng hạn như Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở.
- Yêu cầu phân chia thừa kế: Tòa án sẽ xem xét toàn bộ tình huống và đưa ra phán quyết dựa trên quy định của Bộ luật Dân sự. Nếu quyền lợi của bạn và con chưa thành niên bị bỏ qua trong di chúc, tòa án có thể buộc người thừa kế khác phải chia tài sản cho bạn và con theo đúng quy định.
5. Kết luận
Dù di chúc của vợ bạn đã chỉ định toàn bộ tài sản cho con riêng, pháp luật vẫn bảo vệ quyền lợi của bạn và con thông qua quy định về người thừa kế không theo di chúc. Điều này nhằm tránh tình trạng những người thân thiết nhất của người đã mất không được hưởng phần tài sản xứng đáng.
Bạn và con có quyền được hưởng ít nhất hai phần ba suất thừa kế, bất kể nội dung di chúc. Để bảo vệ quyền lợi của mình, bạn nên tiến hành các thủ tục pháp lý cần thiết như khởi kiện tại tòa án. Pháp luật đã quy định rất rõ ràng để đảm bảo rằng những người thừa kế không theo di chúc không bị bỏ qua hoặc chịu bất công trong việc phân chia di sản.
Gọi ngay 0931 836 799
ĐỂ ĐƯỢC LUẬT SƯ TRỢ GIÚP
LUẬT MỘT CÁCH TỐT NHẤT
Cần thông tin thêm vui lòng liên hệ các kênh liên lạc của chúng tôi
Zalo