Câu hỏi: Con tôi đang mang thai có được hưởng di sản của gia đình chồng khi ông nội và chồng tôi bị tai nạn qua đời cùng lúc,
không ai để lại di chúc. Cả hai người không có nhận ai là cha, mẹ nuôi, hay con
nuôi, đều chưa lập di chúc. Tôi muốn con được hưởng di sản của ông nội cháu và
chồng tôi để lo cho cuộc sống và tương lai của cháu. Vậy Luật sư cho tôi hỏi
con tôi đang mang thai có được hưởng di sản thừa kế của ông nội và chồng tôi
hay không?
Trong trường hợp bố chồng và chồng
của chị qua đời cùng lúc và không để lại di chúc, vấn đề thừa kế sẽ được giải
quyết theo quy định của pháp luật về thừa kế không di chúc. Điều này được quy
định rõ trong Bộ luật dân sự 2015 (BLDS) và có những điều khoản cụ thể liên
quan đến việc chia di sản trong các trường hợp đặc biệt, như trường hợp người
thừa kế qua đời cùng thời điểm với người để lại di sản.
1.
Thừa kế theo pháp luật và hàng thừa kế
Điều 649 Bộ luật dân sự 2015 quy
định rằng việc chia di sản trong trường hợp không có di chúc phải tuân theo quy
định về hàng thừa kế, điều kiện thừa kế, và trình tự thừa kế mà pháp luật đã
định rõ.
Điều 651 BLDS nêu rõ thứ tự các hàng
thừa kế. Hàng thừa kế thứ nhất, tức những người có quyền nhận di sản đầu tiên,
bao gồm: cha mẹ đẻ, cha mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết, và vợ hoặc
chồng của người chết. Cụ thể, nếu bố chồng và chồng của chị qua đời không để
lại di chúc, di sản của họ sẽ được chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế
thứ nhất.
2.
Các nguyên tắc người thừa kế theo pháp luật
Một trong những điểm quan trọng cần
lưu ý trong việc thừa kế là điều kiện của người thừa kế. Điều 613 BLDS quy định
rằng người thừa kế phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế, tức thời
điểm người để lại di sản qua đời. Tuy nhiên, pháp luật cũng bảo vệ quyền lợi
của thai nhi, tức những người đã thành thai trước khi người để lại di sản chết
nhưng chưa sinh ra. Theo đó, thai nhi vẫn được coi là người thừa kế nếu sinh ra
và còn sống sau thời điểm mở thừa kế.
Trong trường hợp này, theo câu hỏi “Con tôi đang mang thai có được hưởng di sản của gia đình chồng“ có nghĩa là con của chị dù chưa ra đời nhưng đã được mang thai vẫn được
coi là một người thừa kế hợp pháp theo quy định của pháp luật. Điều này có
nghĩa là con của chị hoàn toàn có quyền hưởng phần di sản từ ông nội và cha
mình, miễn là sinh ra và còn sống sau thời điểm bố và ông nội qua đời.
3.
Hàng thừa kế và việc chia di sản của bố chồng
Trong trường hợp bố chồng của chị
qua đời, hàng thừa kế thứ nhất của ông sẽ bao gồm: cha mẹ đẻ của ông (nếu còn
sống), mẹ chồng của chị, chồng của chị (là con đẻ của bố chồng), và các con
khác của bố chồng (nếu có). Do chồng của chị cũng đã qua đời cùng thời điểm với
bố chồng, quyền thừa kế của anh sẽ không được xét đến trực tiếp mà sẽ được
chuyển sang con của chị thông qua quy định về thừa kế thế vị.
Điều này có nghĩa là con của chị, dù
chưa ra đời nhưng đã thành thai trước thời điểm bố và ông nội qua đời, sẽ được
hưởng phần di sản mà lẽ ra chồng chị (tức con trai của bố chồng) được hưởng.
4.
Thừa kế thế vị – Quyền của con chị trong phần di sản của ông nội
Thừa kế thế vị là một cơ chế pháp lý
cho phép cháu của người để lại di sản được hưởng phần di sản mà cha mẹ của cháu
(là người thừa kế trực tiếp) đáng lẽ sẽ được nhận, trong trường hợp cha mẹ của
cháu đã qua đời trước hoặc cùng thời điểm với người để lại di sản.
Theo Điều 652 của Bộ luật Dân sự, con
của người để lại di sản qua đời với người con trước hoặc cùng lúc, thì cháu sẽ được
hưởng phần di sản mà đáng lẽ cha hoặc mẹ của cháu sẽ thừa kế nếu họ vẫn còn
sống. Quy định này nhằm bảo vệ quyền lợi
của những người thừa kế tiếp theo khi người thừa kế trực tiếp không còn, đảm
bảo rằng thế hệ sau vẫn được nhận phần di sản tương ứng.
Do đó, trong trường hợp này, con của
chị sẽ được hưởng phần di sản mà chồng của chị đáng lẽ sẽ nhận từ bố chồng.
Điều này có nghĩa là con chị sẽ là người thừa kế phần di sản của ông nội thông
qua thừa kế thế vị, dù chưa ra đời nhưng đã được xác định là người thừa kế theo
quy định pháp luật.
5.
Hàng thừa kế và việc chia di sản của chồng chị
Tương tự, khi chồng chị qua đời mà
không để lại di chúc, di sản của anh cũng sẽ được chia theo quy định của pháp
luật về thừa kế không di chúc. Hàng thừa kế thứ nhất của chồng chị sẽ bao gồm:
mẹ chồng của chị (nếu còn sống), chị (với tư cách là vợ hợp pháp), và con của
chị (dù đang trong bụng mẹ nhưng vẫn được coi là người thừa kế hợp lệ theo quy
định pháp luật.).
Phần di sản của chồng chị sẽ được
chia đều cho ba người này, trong đó con chị sẽ được nhận phần của mình sau khi
ra đời và còn sống.
6.
Kết luận
Tóm lại, trong tình huống này, con
của chị dù chưa ra đời nhưng đã thành thai trước thời điểm bố và ông nội qua
đời, vẫn được coi là người được hưởng phần di sản thừa kế theo quy định của Bộ
luật Dân sự. Pháp luật đã quy định rõ ràng về quyền thừa kế của thai nhi trong
các điều khoản liên quan, đảm bảo rằng đứa trẻ sẽ được hưởng quyền lợi thừa kế
từ cả ông nội và cha mình.
Câu hỏi “Con tôi đang mang thai có được hưởng di sản của gia đình chồng?” có thể khẳng định là có. Theo quy định về thừa kế
thế vị, con của chị sẽ được thừa hưởng phần tài sản từ gia đình chồng. Đây là
một quy định nhằm bảo vệ quyền lợi của những người thừa kế trong trường hợp đặc
biệt như trường hợp của gia đình chị.
Zalo